Αναδημοσιεύουμε από το τελευταίο τεύχος του πάντα ενδιαφέροντος περιοδικού κομπρεσέρ το απόσπασμα “Παιγνίδια τριών πλευρών: Το ‘τριαλεκτικό’ ποδόσφαιρο” από το κείμενο “War (of) Games: Από τα Παιγνίδια Πολέμου, στον Πόλεμο των Παιγνιδιών”.
Ουσιαστικά, το “τριαλεκτικό” ποδόσφαιρο πρόκειται για μια προσπάθεια του Δανού καταστασιακού Asger Jorn να δει το παιγνίδι σαν μέσο μεταφορικής επεξήγησης της έννοιας της “τριαλεκτικής” (trialectics), μιας θεωρητικής εκλέπτυνσης που πρότεινε με στόχο το ξεπέρασμα της δυαδικής δομής της εγελιανής και μαρξικής διαλεκτικής, καθώς και για να διαταράξει την παραδοσιακή ιδέα ενός ατόμου για το ποδόσφαιρο.
Παιγνίδια τριών πλευρών
Ήδη από τα πρώτα χρόνια μετά τον Β’ Π. Πόλεμο, η θεωρία παιγνίων αρχίζει να επεκτείνει τη μελέτη πέρα από το κλασικό διπολικό ανταγωνιστικό παίγνιο, συστηματοποιώντας μοντέλα πολλαπλών παικτών. Πρώτα απ’ όλα, μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και αρκετά ριζοσπαστική προσέγγιση βασίστηκε στην ιδέα ενός ανταγωνιστικού παιγνιδιού τριών πλευρών. Οι λειτουργικές και συμβολικές περιπλοκές που δημιουργεί μια τέτοια επέκταση των τυπικών παιγνίων δυο αντιπάλων σε παίγνια τριών αντιπάλων – δυνητικών συνεργατών (όπως πχ. η εισαγωγή της λογικής των συμμαχιών), καθώς και ορισμένες επιπλέον κανονιστικές μετατροπές, μπορούν να γίνουν κατανοητές μέσα από την περιγραφή συγκεκριμένων προτάσεων, οι οποίες εφαρμόστηκαν τόσο σε επίπεδο καθαρά διανοητικών παιγνίων στρατηγικής (πχ. τρίπλευρο σκάκι), όσο και σε περισσότερο “σωματικά” ανταγωνιστικά παιγνίδια – αθλήματα (τυπικά εξίσου “δυαρχικά”). Το χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα αυτής της τάσης είναι το ποδόσφαιρο τριών πλευρών.
Το “τριαλεκτικό” ποδόσφαιρο
Το ποδόσφαιρο τριών πλευρών είναι μια παραλλαγή ποδοσφαίρου με τρεις ομάδες αντί για δύο, όπως συνηθίζεται. Το παιγνίδι θεωρείται πως επινοήθηκε από το Δανό καταστασιακό Asger Jorn, καθώς περιγράφεται στο βιβλίο του με τίτλο “Naturens Orden” (1962). Ο Jorn είδε το παιγνίδι σαν μέσο μεταφορικής επεξήγησης της έννοιας της “τριαλεκτικής” (trialectics), μιας θεωρητικής εκλέπτυνσης που πρότεινε με στόχο το ξεπέρασμα της δυαδικής δομής της εγελιανής και μαρξικής διαλεκτικής, καθώς και για να διαταράξει την παραδοσιακή ιδέα ενός ατόμου για το ποδόσφαιρο. Το παιχνίδι φιλοδοξούσε να αποδομήσει τον διπολικό χαρακτήρα του συμβατικού ποδοσφαίρου, ο οποίος ερμηνεύεται συμβολικά ως μια αναλογία της συνεχιζόμενης ταξικής πάλης (όπου ο διαιτητής τίθεται σε ρόλο “ουδέτερου” ρυθμιστή-διαμεσολαβητή, ως πολιτικό σημαίνον του κράτους).
Είναι σαφές ότι οι επιτελεστικές δυνατότητες που φέρει αυτή η τριαδική εκδοχή ποδοσφαίρου είναι εξαιρετικά πιο περιπλεγμένες . Κατ’ αρχάς, μια επιτυχημένη επίθεση προϋποθέτει γενικά τη συνεργασία με την τρίτη ομάδα. Επιπλέον, η διείσδυση σε μια άμυνα από δύο αντίπαλες ομάδες επιβάλλει στην άμυνα το έργο της αντιστάθμισης του μειονεκτήματος της μέσω της διασποράς της διχόνοιας σε μια συμμαχία, η οποία μπορεί να είναι μόνο προσωρινή. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της προτροπής, με τη γλώσσα του σώματος, την ικανότητα ελιγμών των παικτών και της μπάλας, προς μια τέτοια θέση ώστε η μία αντίπαλη ομάδα να συνειδητοποιήσει ότι τα συμφέροντά της εξυπηρετούνται καλύτερα με τη διακοπή της επίθεσης και τη συμμαχία με την αμυνόμενη ομάδα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι μια τέτοια απόφαση δεν είναι απαραίτητα άμεση, μια ομάδα μπορεί να βρεθεί σε εσωτερική σύγκρουση, μοιραζόμενη μεταξύ δύο συμμαχιών. Μια τέτοια κατάσταση καθιστά τους παίκτες ανοικτούς στη δυνατότητα να συμμαχήσουν με τους αντιπάλους τους, κάνοντας μέγιστη χρήση αυτής της σύγχυσης. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς ότι το τρίπλευρο ποδόσφαιρο πέραν του να απαιτεί τις σωματικές και διανοητικές ικανότητες που αναγνωρίζονται στο συμβατικό ποδόσφαιρο (ταχύτητα, δύναμη, τεχνική, στρατηγική τοποθέτηση – κίνηση), είναι πριν απ’ όλα ένα παιχνίδι εξάσκησης της ικανότητας της πειθούς και της “ψυχογεωγραφικής” αίσθησης.
Μια ακόμα ιδιαιτερότητα-κλειδί του ποδοσφαίρου τριών πλευρών έγκειται στο ότι, σε αντίθεση με το συμβατικό ποδόσφαιρο, καμιά βαθμολογία δεν διατηρείται για τους στόχους-τέρματα που επιτυγχάνει μια ομάδα. Αντίθετα, η μέτρηση λαμβάνεται από τον αριθμό των γκολ που η ομάδα δέχεται έτσι ώστε νικήτρια ομάδα είναι εκείνη που έχει δεχθεί τα λιγότερα γκολ. Σε ένα πρώτο συμβολικό επίπεδο [1], είναι σαφές ότι αυτή η επιλογή τίθεται σε σχετική αντιπαράθεση προς τα χαρακτηριστικά “ιδεώδη” της επιθετικότητας και της ανταγωνιστικότητας που προωθεί το συμβατικό ποδόσφαιρο, όπως και η πλειονότητα των υπόλοιπων αθλημάτων (είναι ευνόητο ότι το τριαδικό αυτό σχήμα μπορεί να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε ανταγωνιστικό άθλημα).
Τα αθλήματα τριών πλευρών αποτελούν ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά επινοήματα της αντίληψης των καταστασιακών, ενδεικτικό της ευρύτερης παιγνιοκεντρικής πολιτικής τους θεώρησης και πρακτικής, η οποία βέβαια δεν περιορίστηκε εκεί.
[1] Σε πιο “ψυχαναλυτικό” επίπεδο, η οικειοποίηση της τριαλεκτικής τεχνικής θεωρείται πως διαλύει τη διπολικότητα μεταξύ ομο-ερωτικού και ομο-φοβικού, αναδεικνύοντας την “πρωκτική” διάσταση που συγκρατούν οι ομοφοβικές τεχνικές του συμβατικού ποδοσφαίρου (το οποίο είναι μεν χτισμένο επάνω στην ομο-ερωτική ένταση, μόνο όμως στο βαθμό που αυτή διατηρείται καταπιεσμένη, προκειμένου να μετουσιώνεται σε ισχυρότερη επιθετικότητα και ανταγωνιστικότητα) . Με τον τρόπο αυτό, το παιχνίδι αποτελεί μια κριτική στο εξίσου δυαρχικό ψυχο-σεξουαλικό δράμα των ενεργητικών και των παθητικών, γεγονός που συμβάλλει στο ξεπέρασμα της (συνήθους) αντίστασης προς τη συμμετοχή των γυναικών στο ποδόσφαιρο.
Para Que Sirve Cialis best price cialis 20mg Buying Viagra In Canada Kamagra Oral Jelly Zoll Buy Albuterol Sulfate Inhaler Online