Την τελευταία μέρα του Ιουνίου, στο Πόρτο Αλέγκρε, μετά από έναν ηρωικό αγώνα απέναντι στην Γερμανία, τέλειωσε και για την Εθνική Αλγερίας το ταξίδι που την έφερε για πρώτη φορά στη φάση των 16 ενός Παγκοσμίου Κυπέλου.
Λίγες ώρες πριν, στη Νίκαια της Γαλλίας, ο δεξιός δήμαρχος Κριστιάν Εστροζί, μάλλον ιδιαίτερα αισιόδοξος για την τύχη της Αλγερίας στο ματς της Κυριακής, απαγόρεψε προκαταβολικά την «επιδεικτική» χρήση ξένων σημαιών στην πόλη. Αυτό που φοβόταν ήταν η επικράτηση της βορειοαφρικάνικης ομάδας και η συνακόλουθη αναμέτρησή της στα προημιτελικά με τη Γαλλία. Τον Οκτώβριο του 2001 στη διάρκεια ενός φιλικού ματς στο Σταντ ντε Φράνς, οι πολυάριθμοι οπαδοί της Αλγερίας, Γάλλοι υπήκοοι δεύτερης ή τρίτης γενιάς οι περισσότεροι, σφύριξαν την Μασσαλιώτιδα και έκαψαν γαλλικές σημαίες. Το ματς διακόπηκε στο 75΄.
Η Αλγερία όμως έχασε 2-1 στην παράταση και δεν γνωρίζω αν η απαγόρευση ισχύει και για τις γερμανικές σημαίες. Κρίμα, θα ήταν ενδιαφέρων αυτός ο προημιτελικός της 4ης Ιουλίου ανάμεσα στην πρώην αυτοκρατορία και την αποικία της, που πλήρωσε τον πιο βαρύ φόρο σε αίμα και δάκρυα για να κατακτήσει τελικά την ανεξαρτησία της, 52 χρόνια και μια μέρα νωρίτερα, στις 5 Ιουλίου του 1962. Πρώτος πρόεδρος της νεαρής λαϊκής δημοκρατίας ένας πρώην ποδοσφαιριστής, και μάλιστα της Ολυμπίκ ντε Μαρσέιγ, ο Αχμέντ Μπεν Μπελά.
Ο Μπεν Μπελά βρέθηκε στη Μασσαλία το 1939, 23 χρονών, υπαξιωματικός του γαλλικού πεζικού. Η τοπική ομάδα, επαγγελματική από το 1932, δεν διαθέτει πια παρά μόνο μερικούς ξένους ποδοσφαιριστές, ανάμεσά τους και έναν Έλληνα, τον Δημήτρη Κοντοπάνο, και μερικούς πιτσιρικάδες που δεν έχουν ακόμη κληθεί να υπηρετήσουν την πατρίδα. Οι υπόλοιποι έχουν επιστρατευτεί σε άλλες περιοχές . Οι παράγοντες, προεκειμένου να κατεβάσουν αξιόμαχη ενδεκάδα στο πρωτάθλημα της νότιας ζώνης, ψάχνουν για ταλέντα ανάμεσα στις μονάδες του στρατού που βρίσκονται στην πόλη. Ο μελλοντικός πρόεδρος παίζει λοιπόν δυο τρία ματς τη σεζόν 1939-40, συνήθως αλλαγή. Ξεκινάει βασικός στις 21 Απριλίου στο ματς της 7ης αγωνιστικής με αντίπαλο την Αντίμπ και μάλιστα σκοράρει –η Μαρσέιγ θα νικήσει με 0-9. Το πρωτάθλημα θα διακοπεί μετά την εισβολή των Γερμανών στις 10 Μαΐου του 1940. Ο Μπεν Μπελά θα περάσει το 1943 στην αντίσταση, θα πολεμήσει στο ιταλικό και το γερμανικό μέτωπο , θα παρασημοφορηθεί από τον Στρατηγό Ντε Γκολ. Μετά τον πόλεμο ο εχθρός αλλάζει : θα φυλακιστεί, θα γίνει το 1954 ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου της Αλγερίας (FLN), θα ξαναφυλακιστεί , θα γίνει ξανά ήρωας και ο πρώτος Πρόεδρος του κράτους που ονειρεύτηκε.
Και το ποδόσφαιρο; Η αγάπη του για το ποδόσφαιρο δεν θα ξεχαστεί ποτέ, και θα γίνει, λένε, μοιραία γι΄αυτόν. «Όταν κατέβαζα γρήγορα την μπάλα προς την αντίπαλη περιοχή κανένας δεν με ρωτούσε αν ήμουν Ευρωπαίος ή Άραβας»: έπαιζε χαφ. Σε μια συνέντευξή του το 1981 θα υποστηρίξει ότι περιφρόνησε το γερό επαγγελματικό συμβόλαιο που του πρόσφερε η Μαρσέιγ μετά την ανακωχή με τη Γερμανία και γύρισε στην Αλγερία όπου, από το 1940 ως το 1943 έπαιξε στην ομάδα της ιδιαίτερης πατρίδας του. Ο Αλγερινός ιστορικός Γιουσέφ Φατές τον θυμάται χρόνια μετά, το 1963, να κατεβαίνει από ένα ρωσικό ελικόπτερο και συμμετέχει σε έναν αυτοσχέδιο ποδοσφαιρικό αγώνα σε ένα εγκαταλελειμμένο στρατιωτικό αεροδρόμιο . Αλλά η μοιραία συνάντηση του Μπεν Μπελά με την μπάλα θα γίνει τον Ιούνιο του 1965. Η Εθνική Βραζιλίας που έχει κατακτήσει δυο συνεχόμενα Παγκόσμια Κύπελα, κάνει μια περιοδεία στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική στο πλαίσιο της προετοιμασίας της για το Μουντιάλ της Αγγλίας. Φτάνει στο Οράν με όλα της τα αστέρια -ανάμεσα τους ο Πελέ και η χαρά του φτωχού, ο Μανέ Γκαρίντσα- για έναν φιλικό αγώνα με την Εθνική Αλγερίας προκαλώντας φυσικά λαϊκό ενθουσιασμό. Ο Πρόεδρος ταξιδεύει στο Οράν ειδικά για να δει το ματς.
Στο βίντεο –που δίνει λάθος την ημερομηνία του αγώνα- βλέπουμε τον περιχαρή Μπεν Μπελά να υποδέχεται τους κοστουμαρισμένους Βραζιλιάνους, να χαιρετάει δια χειραψίας τους παίκτες πριν το ματς, διακρίνουμε, όσο το επιτρέπει η ποιότητα του φιλμ, το χωμάτινο τερέν, τις χορευτικές ικανότητες των Βραζιλιάνων απέναντι σε μια μέτρια Αλγερία και τους ενθουσιασμένους θεατές να εισβάλουν στο γήπεδο μετά τη λήξη.
Η Βραζιλία προηγείται ήδη από το πρώτο ημίχρονο 3-0 με δυο γκολ του Πελέ κι ένα του Γκέρσον.
Έχει προγραμματιστεί κι ένα δεύτερο φιλικό, στο Αλγέρι, στις 20 του μήνα. Ο Βραζιλιάνοι ταξιδεύουν στην πρωτεύουσα στις 18 Ιουνίου και μια δεξίωση οργανώνεται προς τιμήν τους το ίδιο βράδυ. Ένας νεαρός αθλητικογράφος της εφημερίδας Alger Républicain έχει τη μοναδική ευκαιρία να συναντήσει τους παίκτες και τον θρυλικό προπονητή Βισέντε Φεόλα -που οδήγησε τη Βραζιλία στον πρώτο της παγκόσμιο τίτλο το 1958-, να τους πάρει συνέντευξη, να βγάλει φωτογραφίες . Παραδίδει το υλικό στο τυπογραφείο και ανυπόμονος ξαναγυρίζει το πρωί να προλάβει τα πρώτα φύλλα. Αντιλαμβάνεται ότι κάτι περίεργο συμβαίνει στους ιδιαίτερα έρημους δρόμους της πρωτεύουσας στους οποίους κυκλοφορούν μόνο μερικά στρατιωτικά οχήματα, αλλά δεν δίνει σημασία γιατί τις ίδιες μέρες στην πόλη βρίσκεται το κινηματογραφικό συνεργείο του Τζίλο Ποντεκόρβο. Ο Ιταλός σκηνοθέτης γυρίζει το αριστούργημα «Η Μάχη του Αλγεριού», που αναφέρεται στην ομώνυμη μάχη-σταθμό του πολέμου της ανεξαρτησίας.
Στην πραγματικότητα, το φύλλο της εφημερίδας δεν θα κυκλοφορήσει ποτέ. Τα ξημερώματα της 19ης Ιουνίου 1965 ο Μπεν Μπελά ανατρέπεται από τον συνταγματάρχη Χουαρί Μπουμεντιέν. Ανάμεσα στους συνεργάτες του πραξικοπηματία ο Αμπντελαζίζ Μπουτεφλικά, τωρινός Πρόεδρος της χώρας. Ο ποδοσφαιρόφιλος Πρόεδρος, ο οποίος απουσίασε από το κέντρο των εξελίξεων προκειμένου να παρακολουθήσει τον Πελέ και τον Γκαρίντσα, θα φυλακιστεί και πάλι για δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια, θα εξοριστεί και θα γυρίσει στην πατρίδα του το 1990. Ο Πελέ θα ξαναπάει στο Οράν το 1969 για ένα φιλικό της Σάντος με την Εθνική. Ο Πρόεδρος Μπουμεντιέν δεν θα παρακολουθήσει, βέβαια, το ματς.
Πηγές:
Λένα Δελβερούδη