Ήταν πριν κάτι μήνες, όταν ζητήσαμε από τον Ανδρέα Οικονόμου να μας φέρει σε επαφή με τον φερόμενο ως τελευταίο εν ζωή άνθρωπο που βρισκόταν στις κερκίδες της Λεωφόρου την ημέρα του θρυλικού 8-2. Ο ίδιος ήταν οπαδός του Παναθηναϊκού, και όπως με είχαν πληροφορήσει, αν και είχε καβατζάρει -που λέμε και στο χωριό μου- τα 95, “βαστούσε ακόμα καλά”. Η ζωή τελικά τα έφερε έτσι ώστε να μην τον προλάβουμε. Εξού και από την πλευρά του, ο Ανδρέας μας έγραψε ένα κείμενο αφιερωμένο στον εκλιπόντα Γιάννη Αδαμόπουλο, που μας ανοίγει ταυτόχρονα ένα παράθυρο στη ρομαντική εποχή του μεγαλύτερου ελληνικού ντέρμπι.
Σήμερα, παραμονές ενός ακόμα «αιώνιου» ντέρμπι στη Λεωφόρο, οι μνήμες ταξιδεύουν στο ένδοξο παρελθόν και αναδύονται ιστορίες για τον Άγγελο Μεσσάρη, τον «πατριάρχη» Απόστολο Νικολαΐδη, τον προπονητή Γιόσεφ Κιούνσλερ, τον ήρωα Μίμη Πιερράκο. Όμως, πόσοι μπορούν να υπερηφανευτούν πως το απόγευμα της 1ης Ιουνίου 1930 βρέθηκαν οι ίδιοι στις εξέδρες της Λεωφόρου; Μέχρι πριν από λίγες ημέρες… ένας. Πλέον κανείς. Ο Γιάννης Αδαμόπουλος ήταν ο τελευταίος εν ζωή θεατής του θρυλικού 8-2. Του ποδοσφαιρικου αγώνα που επηρέασε, ίσως όσο κανένας άλλος, τον ελληνικό αθλητισμό και διαμόρφωσε εν πολλοίς τις σχέσεις μεταξύ των δύο ιστορικών σωματείων.
Το 1930, ο Γιάννης Αδαμόπουλος ήταν ένας 13άχρονος μαθητής σχολείου, ο οποίος βρέθηκε στον «χώρο των ορθίων» της Λεωφόρου (εκεί όπου σήμερα στέκεται η Θύρα 13), θαμπώθηκε από τη λάμψη του Άγγελου Μεσσάρη και είδε από απόσταση αναπνοής και τα οκτώ γκολ του Τριφυλλιού. Το 2016, ήταν ο μοναδικός φορέας αναμνήσεων της ομορφότερης παναθηναϊκής εποχής. Έκλεισε τα μάτια στις 5 Οκτωβρίου, σε ηλικία 97 ετών, χωρίς κανένα αθλητικό μέσο να ασχοληθεί με τον θάνατό του, όπως δυστυχώς συμβαίνει με όλους τους αφανείς εργάτες των αθλητικών σωματείων.
«Δεν υπήρχε Αθηναίος εκείνα τα χρόνια που να μην γνώριζε το όνομα του Άγγελου Μεσσάρη».
Είχα την τύχη να συνομιλήσω μαζί του, τέτοιες ημέρες πριν από ενάμιση χρόνο. Τον συνάντησα στο σπίτι του που βρισκόταν στον Λυκαβηττό. Με το που διέσχιζες την πόρτα, εισέβαλες σε έναν διαφορετικό κόσμο μίας άλλης εποχής. Η κλασική επίπλωση, η έντονη μυρωδιά παλαιωμένου ξύλου και το αρχοντικό παρουσιαστικό του ίδιου σε μετέφεραν πολλές δεκαετίες πίσω.
Εντύπωση επίσης προκαλούσε το γεγονός πως, παρά τη μεγάλη του ηλικία, έδειχνε να «βαστάει» γερά. Σε σώμα και σε πνεύμα. Θυμήθηκε την «Αθήνα του Μεσσάρη». «Δεν υπήρχε Αθηναίος εκείνα τα χρόνια που να μην γνώριζε το όνομα του Άγγελου Μεσσάρη». Ειδικά στα μάτια ενός 13άχρονου παιδιού, ο «Ξανθός Άγγελος» φάνταζε ως παιδικός ήρωας. Αναπόλησε την εποχή που κάθε νεαρό αγόρι είχε μία μπάλα στα πόδια και ονειρευόταν μία ημέρα να μοιάσει στον Άγγελο του Παναθηναϊκού. Η λέξη «Ολυμπιακός» ήταν άγνωστη στους Αθηναίους μαθητές.
«Λίγες ημέρες πριν από τον αγώνα, μάθαμε πως κάποιοι Ολυμπιακοί από τον Πειραιά έρχονται με φανατισμό και μίσος προς τα μέρη μας για να παίξουν με τον Παναθηναϊκό. Μας φθονούσαν. Έλεγαν ‘θα έρθουμε να σας κάνουμε, να σας δείξουμε’. Εμείς γελούσαμε. Δεν τους ξέραμε καν».
Ο 13άχρονος Γιάννης ζήτησε από τον πατέρα του να πάει μαζί του στο γήπεδο. Τον έπεισε, παρά τις προτροπές οικογενειακών φίλων: «μην πάρεις τον μικρό μαζί, θα γίνουν φασαρίες». Και η ιστορία έγραψε… Το απόγευμα της 1ης Ιουνίου 1930 «γεννήθηκαν» χιλιάδες φανατικοί Παναθηναϊκοί, που έπαιξαν το δικό τους ρόλο στη γιγάντωση του συλλόγου. Ένας από αυτούς ήταν και ο Γιάννης Αδαμόπουλος. Από τη μέρα εκείνη και έπειτα ακολουθούσε πιστά τον Παναθηναϊκό. Ταξίδευε σε κάθε γήπεδο, εντός και εκτός Ελλάδας, για να παρακολουθήσει το Τριφύλλι. Λόγω των νομικών επιστημών που σπούδασε και εξασκούσε, βρισκόταν κοντά στις διοικήσεις του Ομίλου, καθώς τύχαινε ιστορικοί παράγοντες του Παναθηναϊκού (όπως οι Λουκάς Πανουργιάς, Πέτρος Γκιουράνοβιτς και άλλοι) να είναι επίσης δικηγόροι και φίλοι του. Παρέμεινε μέλος του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου για πολλές δεκαετίες και κάτοχος εισιτηρίου διαρκείας μέχρι και τα 95 του χρόνια!
Πριν κλείσει η κουβέντα μας, με ρώτησε: «γνωρίζεις σήμερα πόσοι Παναθηναϊκοί υπάρχουν;» Προτού ανατρέξω με το νου σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις, έδωσε από μόνος του την απάντηση: «όσοι και τα μέλη του Ερασιτέχνη… Όλοι οι υπόλοιποι απλώς δηλώνουν Παναθηναϊκοί».
Ανδρέας Οικονόμου