Πολλή συζήτηση έχει γίνει τις τελευταίες μέρες με αφορμή την απόφαση μεγάλων ποδοσφαιρικών (και όχι μόνο) clubs να μειώσουν τις αποδοχές των πιο ακριβοπληρωμένων αστεριών τους. Μια απόφαση που σαφέστατα έρχεται να στηριχτεί στην αντικειμενική ανέχεια εκατομμυρίων ανθρώπων, αλλά και στην πράγματι προκλητική κατάσταση που επικρατεί με τα συμβόλαια των ποδοσφαιριστών από το πάνω ράφι της αθλητικής αγοράς. Βεβαίως και ως ευκαιρία να μείνουν ραμμένες οι τσέπες των αφεντικών των ομάδων.
Η απόφαση βέβαια αυτή είναι «πακέτο» με την αναστολή ή και μείωση μισθοδοσίας γενικά στο προσωπικό των clubs. Καθόλου τυχαία αστέρες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, για να μην αντιμετωπίσουν και την οργή του κόσμου, μόνοι ή και ως ομάδα, προσφέρουν τμήμα από τα εκατομμύρια τους προκειμένου να πληρωθούν οι αφανείς ήρωες (φροντιστές, γιατροί, φύλακες γηπέδων κ.τ.λ.).
Η πανδημία σε όσα αφορούν τα σπορ ως επάγγελμα, αποκάλυψε ή τόνισε πολύ σοβαρές πλευρές. Μακριά από εμάς οι εύκολες καταδίκες ή τα εύκολα παλαμάκια. Δεν απαντάει σε τίποτα ούτε το εύκολο ανάθεμα στους εκατομμυριούχους αθλητές (γιατί δεν εξαντλείται σε αυτούς ο επαγγελματικός αθλητισμός), ούτε όμως και τσιμπάμε στην εύκολη επιδοκιμασία στις δωρεές τους για να μην πεινάσουν οι υπάλληλοι ενός club.
Η πανδημία αποκάλυψε πόσοι και πώς εξυπηρετούνται από το χορό των δισεκατομμυρίων του επαγγελματικού αθλητισμού. Είναι αυτοί που θα βάλουν τους αθλητές μέσα στο κατακαλόκαιρο να παίξουν.
Από την κατάσταση βολεύεται το κράτος. Από τα υπέρογκα συμβόλαια και τα γενικότερα έσοδα των ομάδων, το βρετανικό κράτος για παράδειγμα εισέπραξε 3.300.000.000 λίρες πριν από δύο χρόνια.
Βολεύει όλα τα παράσιτα που ζουν από τον αθλητή. Managers, scouters, ατζέντηδες.
Εξυπηρετεί φυσικά τις ίδιες τις εταιρείες. Το κύρος, η αίγλη, η συναισθηματική φόρτιση που προκαλεί στην κοινότητα ο σύλλογος με την ιστορία του, νομιμοποιεί τις επιλογές των ιδιοκτητών, πολλές φορές σε άλλα πεδία δραστηριότητας. Αλήθεια, πώς θα ήταν να είμαστε υπάλληλοι του προέδρου της ομάδας που αγαπάμε;
Το κυριότερο όλων είναι, σε ότι αφορά τους ίδιους τους αθλητές, πως ο αθλητισμός ως επάγγελμα, επιδιώκει να συντηρεί το ιδεολόγημα της ατομικής ευκαιρίας πλουτισμού. Ευκαιρίας που θα λειτουργήσει μόνο στη βάση του ατομισμού. Μια ζώνη τελικά έξω από δικαιώματα αν δεν είσαι επιτυχημένος.
Επειδή για τη συντριπτική πλειοψηφία των αθλητών η αξιοπρεπής σύνταξη από τον αθλητισμό είναι όνειρο θερινής νυκτός (ξαναλέμε, επαγγελματίας αθλητής δεν είναι μόνο ο Μέσσι και ο Ρονάλντο) συντηρείται ένας ολόκληρος ωκεανός ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών με εξειδικευμένα προγράμματα, που μπορεί άνετα να τιναχτούν στον αέρα με την παραμικρή οικονομική ύφεση. Παράδειγμα τo πρόγραμμα Provident Athletes Savings Plan στην Κύπρο, που προωθείται για επαγγελματίες ποδοσφαιριστές.
Επίσης εξυπηρετούνται οι άπειρες χορηγικές χρηματοδοτήσεις. Μέσα στην πανδημία αποκαλύφθηκε με βάση δηλώσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χορηγιών Άντι Γουέστλεϊκ πως ο αθλητισμός απορροφά το 66% των χορηγιών σε όλη την Ευρώπη! Αυτή είναι μια από τις βασικές αιτίες που κανείς δε συζητά στα σοβαρά τη λήξη των βασικών πρωταθλημάτων τώρα.
Γίνεται φανερό πως ακόμα και στους πιο ακριβοπληρωμένους ποδοσφαιριστές καταλήγει ένα ελάχιστο κλάσμα των ωκεανών χρήματος που διακινούνται στον επαγγελματικό αθλητισμό. Ταυτόχρονα η πανδημία, τώρα που ανοίγουν τα στόματα, αποκαλύπτει τη βαθύτατη οικονομική διάκριση και αδικία που συμβαίνει για τα εκατομμύρια αθλητών αλλά και γενικότερα των εργαζομένων στα σπορ.
Δεν είναι τυχαίο πως η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελμάτων που αφορούν τον ελεύθερο χρόνο του ανθρώπου, είναι έξω από βασικές συλλογικές ρυθμίσεις εργασίας. Ιδιαίτερα στον αθλητισμό έχουμε μια τεράστια επικράτηση των νόμων της ζούγκλας. Ίσως γιατί οι ίδιες οι κοινωνίες δεν αξιολογούν πραγματικά ψηλά τα αντίστοιχα επαγγέλματα. Ο αθλητής, ο συγγραφέας, ο μουσικός κατά κανόνα θα μείνει στην πείνα, κυνηγώντας την ατομική ευκαιρία να ζήσει σαν άνθρωπος.
Από θέση αρχής δε θέλουμε τον ελεύθερο χρόνο και τις δραστηριότητες που τον συνοδεύουν με επαγγελματικό χρηματικό αντίτιμο. Όμως από τη στιγμή που ζούμε σε αυτή την κοινωνία, όπου τα σπορ είναι επάγγελμα πρέπει να σκεφτούμε και εμείς πιο συγκεκριμένα.
Οι επαγγελματίες αθλητές αξίζουν συλλογικές ρυθμίσεις εργασίας. Σε οποιαδήποτε κατηγορία. Είναι μια μεγάλη συζήτηση που μόνο οι ίδιοι οι αθλητές μπορούν να εξειδικεύσουν και να παλέψουν. Για να σταματήσουν και οι ίδιοι για λόγους επιβίωσης να κολλάνε στο εκάστοτε αφεντικό. Εμείς μπορούμε να σταθούμε στο πλάι τους. Για να μπει στην άκρη όλο το παρασιτικό οικονομικό οικοδόμημα που χτίζεται πάνω στην ομορφιά μιας ανθρώπινης δραστηριότητας όπως τα σπορ.
Είναι μια μόνο από τις πλευρές που μπορούμε να σκεφτούμε για το τοπίο μετά την πανδημία στο χώρο των σπορ. Συζήτηση που πολύ γρήγορα θα γίνει επίκαιρη στο έδαφος της οικονομικής και κοινωνικής καταστροφής που προδιαγράφεται.
Υ.Γ. «Μα καλά ρε Socrates βάζεις θέμα συνδικαλισμού στον αθλητισμό;» θα μπορούσε να ρωτήσει κανείς. Αυτό θα είναι ένα από τα επόμενα άρθρα μας. Γιατί δεν πρόκειται για κάτι πρωτοφανέρωτο ούτε ουτοπικό. Θα μάθουμε πολλά και θα σκεφτούμε ακόμα περισσότερα…
Socrates
Υπό τους ήχους του Mara των Thousand Limbs