Ο μεσοπόλεμος θεωρείται από πολλούς ως η «χρυσή εποχή» του αστυνομικού μυθιστορήματος. Στις δύο δεκαετίες του μεσοπολέμου η αστυνομική λογοτεχνία γίνεται ιδιαίτερα δημοφιλής. Οι λόγοι της εξάπλωσης του συγκεκριμένου λογοτεχνικού είδους ήταν κοινωνικοπολιτικοί. Πρώτα στην Αμερική και σταδιακά στα παραδοσιακά κέντρα του είδους στην Ευρώπη οι πρώτες noir ιστορίες γνωρίζουν μεγάλη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό. Στην Ελλάδα η αστυνομική λογοτεχνία συνδέεται μερικώς με τα pulp λαϊκά αναγνώσματα. Πρόκειται δηλαδή για την ένταξη του είδους σε μια λαϊκή κουλτούρα η οποία συνδέεται με την αγωνία να αποδοθούν ευθύνες για τα πολλά προβλήματα που επέφεραν οι κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και πολιτισμικές αλλαγές. Η σύγχρονη εποχή είχε ανάγκη από την κατασκευή ενός «δακτυλοδεικτούμενου κακού» αλλά και ενός τιμωρού που στο τέλος θα έπαιρνε εκδίκηση για το καλό.
Ο M. Carlotto αναφέρει ότι το νουάρ μυθιστόρημα είναι η λογοτεχνία της πραγματικότητας. Αυτό που επιτυγχάνεται είναι ο μετασχηματισμός του εγκλήματος, έτσι όπως το ορίζει η κοινωνικοπολιτική κατάσταση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως πρόκειται για μια περίοδο τεράστιων αλλαγών καθώς ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ρίξει βαριά τη σκιά του στις μεγαλουπόλεις και η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε τρομακτική ύφεση. Σε αυτό το σημείο διακρίνεται η ικανότητα του αστυνομικού είδους να προσαρμόζεται στις διάφορες εποχές και τους τόπους προκειμένου να τους αναπαραστήσει και να αφηγηθεί τις ιστορίες τους με το καλύτερο δυνατό τρόπο.
Για να επιστρέψουμε όμως στο ελληνικό παράδειγμα, οι αθλητικές εφημερίδες της εποχής δείχνουν να αφουγκράζονται την απαίτηση του κοινού τους και συνδυάζουν την αστυνομική λογοτεχνία με τον αθλητισμό. Έτσι δημιουργείται ένα εκρηκτικό μείγμα καθώς οι πρωταγωνιστές της ιστορίας δεν είναι απλά άνθρωποι της διπλανής πόρτας αλλά αθλητές που πρέπει να λύσουν ένα αίνιγμα, να διαλευκάνουν ένα μυστήριο, να βοηθήσουν ανυπεράσπιστα θύματα και να εξουδετερώσουν τους ενόχους.
Έτσι στην εφημερίδα «Αθλητική Ημέρα» στις 8 Ιανουαρίου του 1936 διαβάζουμε την ιστορία με τίτλο «Το Έγκλημα Του Ρίγκ» το οποίο κυκλοφορεί σε συνέχειες.
«Περίληψη των προηγούμενων:
Ο Ρέτζιναλντ Ράντς, γιός ενός πολυεκατομμυριούχου Αμερικανού, είναι μανιώδης και αήττητος μποξέρ. Ο Πατέρας του εναντιώνεται στην έξη αυτή του Ρέτζι και τον στέλνει στην Ευρώπη για να πάψει να παίζει μποξ. Ο Ρέτζι δέχεται να παίξει στο Παρίσι με τον πρωταθλητή της Αγγλίας και όπως λένε οι εφημερίδες στην απόφαση του αυτή προέρχεται για να συγκινήσει μια νεαρή Γαλλίδα, με την οποία είναι ερωτευμένος, και η οποία δεν ανταποκρίνεται στα αισθήματα του. Ο Ράντς έχει μεγάλη υπεροχή στον αγώνα. Από τον πρώτο γύρο ο αντίπαλος του τίθεται γκρογκί[1] και αναμένεται το νοκ άουτ στον επόμενο γύρο. Μόλις όμως ο Ράντς σηκώνεται για να συνεχίσει τον δεύτερο γύρο και χωρίς να τον χτυπήσει ο αντίπαλος του, σωριάζεται στο πάτωμα.
Ο διαιτητής μετρά 10 δευτερόλεπτα και ανακηρύσσει τον άλλον νικητή. Οι σουαντέρ του Ράντς τον μαζεύουν νεκρό από το ρινγκ και ο σπίκερ αναγγέλλει στα καταπληκτικά πλήθη το μυστηριώδες έγκλημα. Οι ανακρίσεις αρχίζουν αμέσως από τον διευθυντή της αστυνομίας κ. Λαμπώμ. Αποκαλύπτεται ότι ο φόνος έγινε με καραμπίνα η οποία ήταν καρφωμένη στα σίδερα του θόλου της αίθουσας και λειτούργησε μόνη της! Επίσης ανακρίνεται η δεσποινίς Ειρήνη Νταμώρ, με την οποία φέρεται ως ερωτευμένος ο ατυχής Ράντς και ο ξάδερφός της Αλέξανδρος Ραβιέρ καθώς και ο πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Την άλλη ημέρα οι αστυνομικοί επιθεωρητές συγκεντρώνονται στο γραφείο του διευθυντή τους, ο Εργκερίκ ανακοινώνει τα αποτελέσματα των ερευνών του στο Παλαί Ιτ Ιβέρ όπου έγινε ο αγώνας…»
[1]. Είναι εκείνη η κατάσταση στην οποία ο πυγμάχος έχει δεχθεί πολλά και απανωτά χτυπήματα αλλά δεν έχει χάσει ακόμη τις αισθήσεις του. Συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις ο διαιτητής διακόπτει το παιχνίδι δίνοντας τεχνικό νοκ άουτ.
Και τώρα η συνέχεια.
-Δεν είναι μόνο αυτό διευθυντά μου. Έβγαλα το σπασμένο τζάμι και το εξέτασα στο χημείο. Φέρει γύρω στην τρύπα ίχνη πυρίτιδας. Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα ότι ένα ειδικό κορδόνια δυναμίτιδας ήταν ενωμένο το βαρίδι της καραμπίνας και συνέχιζε στο εξωτερικό του Παλαί Ιτ Ιβέρ. Σε μια δεδομένη στιγμή άναψαν το κορδόνι και όταν η φωτιά έφτασε στο τζάμι κόπηκε το κορδόνι έπεσε το βαρίδι και προκλήθηκε ο πυροβολισμός.
-Ο συλλογισμός σου δεν είναι άσχημος είπε ο διευθυντής. Δυστυχώς όμως οι υποθέσεις σου αφήνουν πολλά κενά. Πρώτα-πρώτα πως μπορούσε να υπολογιστεί ακριβώς η στιγμή που ο Ράντς σηκωνόταν από την καρέκλα του για να ξεκινήσει η σφαίρα και να τον χτυπήσει;
-Το σκέφτηκα αυτό. Γνωρίζετε όμως ότι μεταξύ τους τέλους ενός γύρου και της έναρξης του άλλου μεσολαβούν ακριβώς εξήντα δευτερόλεπτα; Ο χρόνος υπολογίζεται από επίσημο χρονομέτρη. Εξ’ άλλου τα κορδόνια με πυρίτιδα καίγονται με υπολογισμένη επίσης ταχύτητα. Κάθε μέτρο θέλει ένα πέμπτο του δευτερολέπτου για να καεί. Υπολογίστηκε συνεπώς με τα πέμπτα του δευτερολέπτου. Και εάν πάλι υπήρχε διαφορά μερικών δευτερολέπτων το γεγονός δεν θα είχε καμία σημασία. Ο Ράντς θα μπορούσε να χτυπηθεί και ενώ θα βρισκόταν στην καρέκλα του καθισμένος.
-Είστε βέβαιος;
-Μπορεί να σας διαβεβαιώσει και ο Ντυριέ. Εγώ δεν έχω να πω τίποτε άλλο.
-Ορίστε λοιπόν κύριε Ντυριέ.
-Πρώτα-πρώτα θέλησα να μάθω πως εγκατέστησαν την καραμπίνα εκεί πάνω. Οι εργάτες που έκαναν την εγκατάσταση του ρινγκ το βράδυ της παραμονής του ματς έφυγαν τα μεσάνυχτα. Ήταν συνολικά εικοσιέξι. Ένα τέταρτο μετά την αποχώρηση τους όμως και ενώ ο επιστάτης έσβηνε τα φώτα παρουσιάστηκαν δυο εργάτες εκ των οποίων ο ένας φορούσε μπλούζα με χρώματα αμερικάνικα και ο άλλος κρατούσε ένα τεράστιο πακέτο. Είπαν στον επιστάτη ότι θέλουν να στολίσουν το θεωρείο του πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο επιστάτης δεν υποψιάστηκε τίποτε. Στην αρχή μάλιστα ξέχασε και να μου αναφέρει το γεγονός. Τους άναψε ένα μέρος της σάλας και τους ρώτησε πόση ώρα θέλανε για την διακόσμηση.
-Δυο ώρες περίπου του είπαν.
-Ο επιστάτης, επειδή είναι και γέρος πια, τους παρακάλεσε να τον ειδοποιήσουν όταν θα έφευγαν και πήγε να κοιμηθεί. Ασφαλώς αυτοί θα εγκατέστησαν την καραμπίνα. Πιθανόν ένας συνεργός να βρισκόταν στο εξωτερικό του θόλου και να είχε αναλάβει την εξωτερική δουλειά. Στις τρεις παρά τέταρτο ειδοποίησαν τον θυρωρό. Είχαν σβήσει τα φώτα και δεν σκέφτηκε να παρατηρήσει ότι το θυρωρείο δεν είχε διακοσμηθεί. Την άλλη μέρα το λησμόνησε με τη φασαρία του αγώνα.
-Αλλά παρατήρησε ο κ. Λαμπώμ. Ο Εργερίκ μου έλεγα άλλα πράγματα…
-Μια στιγμή διευθυντά μου. Οι δυο ψευτόεργάτες όχι μόνο εγκατέστησαν την καραμπίνα, αλλά την δοκίμασαν κιόλας.
-Χμ!
-Το ρινγκ φέρει τα ίχνη μιας σφαίρας την οποία βρήκα μισοκαρφωμένη στα ξύλα. Το σημείο της βολής αποδεικνύει ότι και καθισμένος στη θέση του να ήταν ο Ράντς θα δολοφονούνταν. Πιστοποιήσαμε τα πράγματα σοβαρότατα.
-Και τα χαρακτηριστικά των δυο ψευτοεργατών;
(συνεχίζεται…)
Δυστυχώς στις αποδελτιώσεις που ακολούθησαν δεν βρέθηκαν πρωτοσέλιδα με τις συνέχειες της ιστορίας. Έτσι δεν κατορθώσαμε να μάθουμε ποιοι δολοφόνησαν τον νεαρό πυγμάχο και ποια ήταν η εμπλοκή του φροντιστή του σταδίου στην υπόθεση της δολοφονίας. Μερικές ιστορίες άλλωστε ίσως είναι καλύτερα να μην ολοκληρώνονται…
Andy Capp